Sunak ile Almanya Başbakanı Scholz arasında Berlin’de yapılan görüşmenin ardından kabul edilen ortak güvenlik ve savunma anlaşmasına göre, Almanya ve Birleşik Krallık (İngiltere), kendilerini Baltıklarda lider güçler olarak görürken, askeri tatbikatlar da dahil olmak üzere buradaki varlıklarını daha da arttırma niyetinde.
Kamuoyuyla paylaşılan belgede, Almanya ve İngiltere’nin, Rusya’ya karşı caydırıcılık politikalarını, Kiev’i destekleyecek ilgili yatırımları arttırmak da dahil olmak üzere daha da geliştirme niyetinde oldukları belirtilirken, açıklamada, “Buna Baltık ülkelerinde lider ülke olarak üstlendiğimiz roller de dahildir. Ortak tatbikatlar da dahil olmak üzere varlığımızı güçlendireceğiz” denildi.
Scholz ve Başbakan Rishi Sunak’ın görüşmesinin ardından imzalanan ortak güvenlik ve savunma antlaşmasına göre Almanya ve İngiltere’nin, Ukrayna’ya savunma hizmetleri yatırımlarını arttırmayı planladığına da dikkat çekilen belgede, “Ukrayna’nın askeri-endüstriyel temelini daha da güçlendirmek için savunma hizmetleri ve üretim alanındaki ortak girişimleri ve yatırımları genişletmeye çalışacağız” ifadelerine yer verildi.
Belgede ayrıca iki tarafın, eğitim ve gönderilen askeri ekipmanların bakımı dahil olmak üzere Ukrayna’nın hava savunmasında Kiev’e yardımcı olma çabalarını artırma konusunda anlaştıkları da kaydedildi.
İngiltere ve Almanya’nın, Ukrayna’nın hava savunması için ‘Acil Eylem’ girişimini en üst düzeye çıkarmak için birlikte çalışacağı da eklendi.
Sunak, savunma harcamalarını GSYH’nin yüzde 2,5’ine çıkaracağını duyurmuştu
Bir gün önce NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile Polonya’ya yaptıkları ziyaret kapsamında ortak basın toplantısı düzenleyen Sunak, Rusya, Kuzey Kore ve Çin’in İngiltere’ye yönelik tehditlerini sıralayarak, bu ülkelerin giderek daha iddialı oldukları fakat tehlikenin de abartılmaması gerektiği değerlendirmesinde bulundu.
“Savaşın eşiğinde değiliz, bunu istemiyoruz da” diyen Sunak, ancak bu durumun İngiltere’nin yanı sıra Avrupa ve dünya genelindeki insanların yaşamlarına ve geçim kaynaklarına doğrudan tehdit oluşturduğunu savundu.
Sunak, büyüyen bu tehditleri caydırmak için şimdi daha fazla adım atılması gerektiğinin altını çizdi.
İngiltere’nin savunması açısından bugünün dönüm noktası olduğunu vurgulayan Sunak, “Savunma harcamalarını 2030’a kadar GSYH’nin yüzde 2,5’i gibi yeni bir temel seviyeye yükselteceğiz” dedi.
Sunak, bu taahhüdün gelecek 6 yıl içinde savunma harcamaları için 75 milyar sterlinlik ek finansman anlamına geldiğine işaret ederek, “Ne harcayacağımıza, ne zaman harcayacağımıza ve nasıl ödeyeceğimize dair net planımız var. Bu, İngiltere’yi Avrupa’nın açık ara en büyük, NATO’nun ise ikinci büyük savunma gücü haline getirecek bir plan” diye konuştu.
Başbakan Sunak, ek fonun, giderek daha tehlikeli hale gelen dünyanın zorluklarıyla başa çıkabilmek için ülke savunmasının “bir nesil içinde en büyük şekilde güçlendirilmesi” anlamına geldiğini söyledi.
Stoltenberg, Rusya-İran-Çin ilişkilerine işaret etti
Stoltenberg de konuşmasında Ukrayna’da süren savaşın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’da yaşanan en büyük çatışma olduğuna dikkati çekti.
NATO Genel Sekreteri, “Bugün vereceğimiz kararların gelecek nesiller için sonuçları olacaktır. Tereddüt etmemeliyiz. Daha tehlikeli bir dünyada yaşıyoruz. Otoriter güçler giderek daha fazla aynı hizaya geliyor. Rusya sürdürdüğü savaşta Çin, İran ve Kuzey Kore’den destek alıyor” değerlendirmesinde bulundu.
İran’ın, Rusya’ya insansız hava araçları ve mühimmat, Kuzey Kore’nin de Rusya’ya mühimmat sağladığını söyleyen Stoltenberg, “Bunun karşılığında da Moskova geleceğini Pekin’e ipotek ediyor. Moskova da Kuzey Kore ve İran’a füze ve nükleer programlarını geliştirmelerine yardımcı olmak üzere teknoloji sağlıyor” yorumunda bulundu.
Stoltenberg, güvenliğin küresel olduğunu vurgulayarak, “NATO savunma ittifakıdır. Rusya ile çatışma arayışında değiliz, ancak 1 milyar insanımızı güvende tutacağız. Polonya’da konuşlu 10 bin NATO askeri, NATO’nun tüm müttefiklerini koruyup savunacağına dair açık mesaj vermektedir” diye konuştu.
‘ABD ile seçimlerden sonra ilişkilerde değişiklik olmayacak’ mesajı
Stoltenberg, 5 Kasım’da yapılacak ABD seçimlerinden çıkacak sonucun, NATO-ABD arasındaki ilişkileri etkileyip etkilemeyeceğine yönelik soruya, “Tartışmalar, bazı konularda farklılıklar olabilir ama temelde ABD, Avrupa ve Kuzey Amerika’nın ABD seçimlerinden sonra da bir arada duracağından eminim” yanıtını verdi.
“Güçlü NATO Avrupa için faydalıdır, ancak güçlü bir NATO aynı zamanda ABD için de faydalıdır” diyen Stoltenberg, seçimlerin sonucunun ne olursa olsun ABD’nin sadık müttefik olarak kalacağını umduğunu söyledi.
Stoltenberg, NATO’da yer almanın ABD’nin güvenlik ve çıkarlarına uygun olduğunu belirterek, “Bu aynı zamanda ABD’yi daha güçlü ve daha güvenli kılmaktadır” dedi.
