Afganistan’da elektrikli araç akülerinde kullanılan büyük miktarlardaki lityum ve mineral rezervleri Çinli şirketlerin ilgisini çekiyor.
Washington Post’un haberine göre ABD Savunma Bakanlığı, Afganistan’daki lityum kaynaklarının değerini yaklaşık 1 trilyon dolar olarak değerlendirirken, uzmanlar ülkeyi “lityumun Suudi Arabistan’ı” olarak tanımlıyor.
Elektrikli araçların dünya çapında yaygınlaşmasının ardından bu araçların pilleri için hayati önem taşıyan lityum başta olmak üzere nikel, kobalt ve manganez gibi madenler son zamanların en değerli yer altı kaynakları olarak öne çıkıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı (UEA), 2040’ın prestijiyle lityum talebinin 2020’ye göre 40 kat artabileceğini öngörürken, bu madenin yeryüzündeki miktarı ve yeri de giderek daha fazla ilgi gören araştırma konuları arasında yer alıyor.
Afganistan’ın geçmişte yaşanan insan hakları ihlalleri ve Taliban’ın geçmişteki eylemleri başta olmak üzere çeşitli nedenlerle ABD dahil birçok ülkenin yaptırım listesinde yer alması, Çinli şirketlerin ülkedeki lityum başta olmak üzere elektrikli araç pilleri için ihtiyaç duyulan yer altı kaynaklarına iştahını kabartıyor.
Elektrikli araçlar “yeşil enerji” için kritik
Elektrikli araçlar, uzmanlar tarafından “yeşil enerjiye” geçişte kritik bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Elektrikli araçların üretiminde gerekli olan lityum, nikel, kobalt ve manganezin ekstraksiyon işlemleri çevreye ve insanlara zarar vermektedir.
Taliban’ın Ağustos 2021’de Afganistan’ı ele geçirmesinin ardından 2022’de lityum fiyatlarının 8 kat artması Çinli şirketlerin bölgeye ve yer altı zenginliklerine olan ilgisini artırdı.
Washington Post’a konuşan Afgan işadamları ve Çinli şirketler ile Afgan yetkililer arasındaki arabulucular, Çin’in ilgisini “19. yüzyılın altın madenleri bulma yarışına” benzetiyor.
Taliban yetkilileri, yılın başında Konar eyaletinden elde ettiği 1000 ton lityumu Pakistan üzerinden Çin’e kaçıran Çinli bir iş adamını yakaladı.
Taliban lityum çıkarma ve işlemeyi durdurdu
Son aylarda lityum arama ve çıkarma operasyonlarını askıya alan Taliban, yasal arama izni vermek için yabancı bir şirketle müzakere etmeye çalışırken, Çinli şirketler bunu yapmaya en hevesli olanlar arasında.
Uzmanlar Afganistan’ı lityum açısından zengin bir ülke olarak tanımlarken, özellikle ülkenin lityum açısından zengin bölgeleri olan Konar ve Nuristan’daki coğrafi koşulların ve ulaşım imkanlarının yetersizliğinin madenin fırlatılmasında zorluk oluşturabileceğine dikkat çekiyor.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu’ndan emekli kıdemli albay ve Tsinghua Üniversitesi’nde güvenlik uzmanı olan Zhou Bo, “Afganistan endüstriyel tesisler açısından yetersiz ancak büyük maden kaynaklarına sahip. terimleri kullandı.
Batılı şirketler de Afganistan’a yatırım yapabilir
Taliban geçici hükümetinin Maden ve Petrol Bakan Yardımcısı Shahabeddin Dilaver, Washington Post’a önceki gün bir Çinli şirketle Afganistan’da bir lityum işleme tesisi ve elektrikli araç aküsü fabrikasının inşası da dahil olmak üzere 10 milyar dolarlık bir proje üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Taliban yetkililerinden oluşan bir komisyonun maden ruhsatı için plan ve önerileri değerlendirdiğine işaret eden Dilaver, ülkelerine yönelik yaptırımların kalkması halinde batılı şirketlerin hatta ABD’li şirketlerin madencilik için teklifler verebileceğini kaydetti.
ABD’ye karşı tutumlarının değişmediğini belirten Dilaver, “Biz her zaman ‘ABD Afganistan’dan askerlerini ve ölüm makinelerini çekerse buraya her zaman yatırım yapabilir’ diyoruz. “Dedik. Petrol talebi düşerken, lityum talebi her zaman artıyor. Sadece Nuristan bölgesinde 2,5 milyon ton lityum kaynağımız var ve Afganistan dünyanın en zengin ülkelerinden biri olabilir.” değerlendirmesini yaptı.
2030 yılına kadar, dünya yetersiz lityum kaynağıyla karşı karşıya kalabilir
Benchmark Mineral Intelligence’ın Genel Yayın Yönetmeni Henry Sanderson, Çin, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki araçların yaklaşık yüzde 60’ının elektrikli olduğu 2030 yılına kadar dünyanın yetersiz bir lityum kaynağıyla karşı karşıya kalabileceği konusunda uyardı.
Sanderson, Çin’in pil üretimi konusunda lityum proses fabrikalarını ve dünya pazarını kontrol ettiğini ancak pazarı besleyecek lityum kaynaklarının ortaya çıkarılmaması halinde tedarik zincirinin çökebileceğini söyledi. yorumunu yaptı.
